KENNIS BLOG
De juridische wereld van herstructurering-en
8 september 2023
Bedrijven in de moderne zakelijke wereld moeten zich voortdurend aanpassen en transformeren om relevant te blijven. Een van de meest krachtige strategische zetten van ondernemingen zijn bedrijfsreorganisaties en herstructureringen. Deze initiatieven zijn echter niet alleen zakelijke beslissingen; ze zijn doordrenkt van complexe juridische implicaties die aandacht en begrip vereisen. In deze kennisblog duiken we dieper in de juridische wereld van herstructureringen.
1. Fusies en Overnames: een complexe juridische dans
Fusies en overnames (M&A) behoren tot de meest voorkomende vormen van herstructurering. Bij een fusie komen twee afzonderlijke bedrijven samen om één nieuwe rechtspersoon te vormen, terwijl bij een overname één bedrijf de controle verwerft over een ander bedrijf. Deze termen worden echter in de media nogal eens door elkaar gehaald. Zie ook dit artikel over de 'redding' van Credit Suisse door UBS waar deze fusie een overname werd genoemd (door de Zwitserse overheid zelf nota bene).
Als we het hebben over M&A binnen één groep van ondernemingen, dan hebben we het eigenlijk over een herstructurering. De term herstructurering impliceert namelijk dat er binnen dezelfde onderneming(sgroep) wordt geschoven om een bepaald resultaat te bereiken. Het doel kan bijvoorbeeld zijn om efficiënter te werken of om voor te bereiden op een toekomstige transactie. De juridische aspecten hiervan zijn diepgaand en omvatten onder andere:
-
Due Diligence: Voordat je een fusie of overname overweegt, is een grondig due diligence-onderzoek cruciaal. Dit gaat verder dan financiële analyse; het omvat het begrijpen van de juridische status van het doelbedrijf, inclusief contracten, rechtszaken en naleving van regelgeving. Zo zorg je ervoor dat je geen onaangename verrassingen tegenkomt. Dit proces identificeert mogelijke risico's en kan cruciaal zijn voor een succesvolle transactie. Lees ook deze kennisblog voor meer informatie over het uitvoeren van een grondige due diligence onderzoek.
-
Overnameovereenkomsten: De kern van de herstructurering bestaat uit het opstellen van soms complexe en uitgebreide overnameovereenkomsten die de voorwaarden van de transactie en de verantwoordelijkheden van partijen regelen. Dit is een proces dat zal moeten worden geleid door een M&A advocaat die het overzicht houdt, u waarschuwt voor mogelijke risico's en ervoor zorgt dat er geen juridische zaken over het hoofd worden gezien.
-
Mededingingsrecht: Mededingingswetgeving kan van toepassing zijn op de fusie of overname. Zorg ervoor dat je voldoet aan de antitrustregels en de goedkeuring krijgt van mededingingsautoriteiten om de concurrentie niet te beperken.
2. Herstructurering: tijden van uitdaging
Soms bevinden bedrijven zich in financiële crisis en moeten ze herstructureren om hun activiteiten voort te zetten. Dit kan faillissement door het sluiten van een overeenkomst tussen schuldeisers onderling. Om deze schuldeisers hieraan te kunnen binden is het echter wel nodig dat zij instemmen met de voorgestelde herstructurering van schulden. Lukt dat niet, dan het ook mogelijk een zogenaamde homolagie te verzoeken van een onderhands akkoord. Indien dit akkoord door de rechter wordt goedgekeurd zijn schuldeisers hieraan gebonden, ook als zij er niet mee instemmen.
In Nederland is dit een vrij nieuw proces, maar in het buitenland (bijv. Engeland) bestaat een dergelijke 'cramdown' van crediteuren al erg lang. Het idee hierachter is dat als de uitkomst van het akkoord in het voordeel is van een crediteur, deze crediteur in redelijkheid de herstructurering niet zou mogen tegenhouden. Door een rechter dit te laten beoordelen kan in deze situaties de onderneming worden gered, terwijl de crediteuren er ook beter vanaf komen. Dit zijn wel complexe processen met verschillende juridische aspecten:
-
Faillissementswetgeving: Een grondige kennis van de faillissementswetgeving, zowel in het binnen- als buitenland, is essentieel. Hierbij moeten de rechten van schuldeisers, schuldsanering, en de verdeling van activa worden beheerd.
-
Bescherming van schuldeisers en aandeelhouders: Het waarborgen van de rechten van schuldeisers en aandeelhouders tijdens herstructurering is een doorlopende thema. Het voorgestelde plan wordt namelijk vanuit het oogpunt van iedere schuldeisers anders gezien. Het is lastig met iedereen rekening te houden en dan zijn er vaak wel schuldeisers waarvan de rechten over het hoofd worden gezien. Een goede juridische vertegenwoordiging is daarom belangrijk om scherp te zijn op de wijzigingen en schuldeisers voortdurend te beschermen.
- Aansprakelijkheden: Bij een herstructurering kunnen aansprakelijkheden ontstaan voor bestuurders en toezichthouders binnen de onderneming. Een financiële crisis kan uiteraard komen door externe factoren, maar dit is niet altijd vanzelfsprekend. Het is daarom belangrijk om mogelijke aansprakelijkheidsrisico's in kaart te brengen en de nodige maatregelen te treffen om deze risico's te beperken. Bestuurdersaansprakelijkheid is ook een terrein binnen het recht dat voortdurend in beweging is. Het is daarom goed hierover advies in te winnen bij een gespecialiseerde advocaat, zodat u op de hoogte bent van de laatste stand van zaken.
- Belastingen: Herstructureringen kunnen ook fiscale implicaties hebben, zoals bij de verkoop van activa en overdracht van schulden. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de fiscale gevolgen van een bedrijfsreorganisatie en tijdig fiscaal advies in te winnen. Zo worden onnodige belastingen voorkomen en creëert u meer waarde uit uw onderneming.
3. Contracten: juridische bakens
Bij een bedrijfsreorganisatie kunnen bestaande contracten in gevaar komen of zelfs worden beëindigd. Dit heeft consequenties voor de bedrijfsvoering, maar kan ook zorgen voor een risico op rechtszaken. Het is daarom belangrijk om de voorwaarden van de bestaande contracten zorgvuldig na te lopen en rekening te houden met bestaande contractuele verplichtingen bij het opstellen van nieuwe contracten. Onderhandelingen door een ervaren advocaat kunnen hierbij van grote waarde zijn. De juridische overwegingen hierbij zijn talrijk:
-
Wettelijke naleving: Zorg ervoor dat alle nieuwe contracten en overeenkomsten voldoen aan de geldende wet- en regelgeving, zowel op nationaal als internationaal niveau. In internationale herstructureringen en fusies en overnames moeten bedrijven rekening houden met de complexiteit van verschillende overlappende rechtsgebieden en regelgeving.
- Arbeidsrecht: Bedrijfsreorganisaties en herstructureringen kunnen leiden tot ontslagen en veranderingen in de arbeidsvoorwaarden. Dit kan leiden tot aansprakelijkheidsrisico's en wettelijke verplichtingen ten aanzien van de werknemers, zoals een sociaal plan. Het is daarom van belang hier vooraf goed onderzoek naar te doen en helder te communiceren, zodat de transitie naar een nieuwe structuur soepel kan verlopen.
- Intellectuele Eigendom: Intellectuele eigendom (IE) kan een centrale zorg zijn bij bedrijfsreorganisaties, vooral voor technologiebedrijven en creatieve ondernemingen. IE omvat octrooien, merken, auteursrechten en andere rechten die de creatieve en innovatieve output van een bedrijf beschermen. Tijdens een reorganisatie moeten bedrijven ervoor zorgen dat hun IE-rechten veiliggesteld zijn. Dit omvat het overdragen van IE-rechten volgens de geldende wetten en overeenkomsten, het herzien van licentieovereenkomsten en het beschermen van vertrouwelijke informatie. Voor bedrijven die afhankelijk zijn van octrooien en technologische innovatie, is het noodzakelijk om de geldigheid en dekking van bestaande octrooien te herzien en te waarborgen dat eventuele overdrachten of licenties naadloos worden uitgevoerd.
Conclusie: beheer het proces
De juridische wereld van herstructureringen kan soms diepgaand en complex zijn. Deze kennisblog biedt slechts een introductie tot dit uitgebreide onderwerp, en de specifieke juridische overwegingen kunnen sterk variëren afhankelijk van de aard van de bedrijfsreorganisatie. Het is een evoluerend veld dat aandacht vereist in een steeds veranderende zakelijke omgeving. Het begrijpen en beheren van de implicaties is van belang om risico's te minimaliseren en zakelijke doelstellingen te bereiken. Samenwerken met gekwalificeerde juridische professionals is een verstandige stap om deze complexe processen effectief te beheren en zakelijk succes te waarborgen.
Heeft u hier juridische hulp bij nodig? Klik dan hieronder om in contact te komen.
